30 lat odrodzonej samorządności

Dzień Samorządu Terytorialnego został ustanowiony przez Sejm RP w 2000 r. w celu upamiętnienia pierwszych wyborów samorządowych. Odbyły się one 27 maja 1990 r. Były to pierwsze przeprowadzone wolne wybory w Polsce od lat trzydziestych XX wieku.

W marcu 1990 r. Sejm kontraktowy (wybrany w czerwcu 1989 r.) uchwalił ustawę o samorządzie terytorialnym. Na jej podstawie w miejsce PRLowskich rad narodowych wprowadzono rady gminy, które w rezultacie uzyskały większą samodzielność. Miały one uprawnienia do wyboru w imieniu mieszkańców przedstawicieli władzy wykonawczej. W miastach liczących powyżej 50 tys. mieszkańców zostali wybrani prezydenci, w mniejszych miejscowościach burmistrzowie, oraz w gminach wiejskich wójtowie.

Głosowanie z 27 maja 1990 roku zapoczątkowało kluczową reformę funkcjonowania państwa, która doprowadziła do decentralizacji władzy publicznej. To wtedy dokonało się wyodrębnienie nowych wspólnot samorządowych, którym przekazano kompetencje do realizacji zadań ważnych dla lokalnych społeczności. Bez wątpienia rozpoczął się wówczas proces gruntownej przebudowy Rzeczpospolitej Polski.

Kolejny etap reformy administracyjnej nastąpił w styczniu 1999 r. Polegał na wprowadzeniu dwóch dodatkowych szczebli samorządu - powiatów i samorządowych województw. Oznaczało to przesunięcie kompetencji wykonywania zadań publicznych ze szczebla rządowego na szczebel samorządowy.

Zwieńczeniem reformy samorządowej było wprowadzenie bezpośrednich wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Umożliwiło to mieszkańcom większe zaangażowanie w życie społeczne wspólnoty oraz wpływ na władze lokalne, które otrzymują demokratyczny mandat. Pierwsze tego rodzaju wybory odbyły się wraz z kolejnymi wyborami samorządowymi - 27 października i 10 listopada 2002 r.

30 lat samorządności to trzy dekady ogromnej pracy mieszkańców i samorządowców z polskich regionów, miast, miasteczek i wsi, to wielka lekcja samodzielnego decydowania o naszym najbliższym otoczeniu. Ten kapitał to doskonały fundament do budowania kolejnych sukcesów w przyszłości.